Wat bij Gulpener in het vat zit verzuurt niet, of toch wel?

In Gulpen zitten ze alles behalve stil. Het assortiment van Gulpener telt inmiddels meer dan 20 bieren, waarvan 18 géén pils zijn. Uit samenwerkingen met andere brouwers zijn in 2017 twee collaboration brew aan het “vaste” assortiment toegevoegd. Ken je ze nog? Aan Lager Wal, collab #3, een stevig gehopt bier met relatief laag alcohol percentage van 3.5%. En collab #1, inmiddels gedoopt tot Spicy Roger, een Double Imperial Pale Ale met aangename touch van hete pepers. Ook voor dit jaar zit er nog het nodige in het vat. Bierista Rutger vertelt je er meer over!

Door: Rutger Bronsveld, Bierista

Zuur in opkomst
In Amerika zijn afgelopen jaren de zuurdere brett-bieren (spontane gisting) aan populariteit aan het winnen. Dit waait langzaam maar zeker, na de India Pale Ale over naar Europa. Brouwerij Gulpener zoekt samen met de brouwers van Oersoep (Nijmegen) naar een mooie blend om ons bierland met een zuur bier te verrijken. Hierover zal later meer bekend worden. Een basis voor dit bier hebben we op 9 februari mogen proeven. Hij liet de neus fors tintelen en trok de mond flink samen. Voor de liefhebber wordt dit genieten.

Los van het feit dat vroeger al het bier in houten vaten werd bewaard, werkt Gulpener sinds 1991 intensief samen met naastgelegen herberg de Zwarte Ruiter om daar in houten foeders de basis voor het Mestreechs Aajt (spontaan) te laten gisten. Bier dat dus prima mag verzuren in het vat.

Gulle Tinus
Dat het houten vat weer terug aan het komen is van weggeweest blijkt verder uit de in december gelanceerde samenwerking van Gulpener met een wijnmaker uit de buurt, Wijndomein St. Martinus. Hieruit kwam de Gulle Tinus waarover wij eerder berichtten.

Gulpener Vatgerijpt
De laatste jaren zien we steeds meer experimenten van barrel aged bieren. Een bier dat als “gereed product” op een houten vat een periode gaat rusten. Dit wordt vooral gedaan om het bier te verrijken met het rijke verleden van dat houten vat. Denk bijvoorbeeld eens aan vaten waar een mooie single malt, bourbon of sherry in heeft gezeten. De tonen hechten zich aan het bier en geven het een bijzondere en vernieuwende smaak. Zo heeft de Gulpener Wintervrund na vries-destillatie de afgelopen negen maanden een smaakexpeditie gemaakt in twintig verschillende whisky barrels in de kelder van het Gulpener BrouwLokaal. Je kunt je voorstellen wat een effect dat op het bier heeft gehad.

Kwalitatief proeven
Het resultaat van deze expeditie is op 9 februari jongstleden in een klein gezelschap geproefd. Vanuit Bierista heb ik de honneurs waar mogen nemen. Een eervolle maar vooral ook smaakvolle taak waar ik alleen maar “Ja!” tegen kon zeggen. Ieder vat heeft zijn eigen karakter meegegeven aan het bier. Hierdoor zijn nieuwe smaken toegevoegd en bestaande smaken geëlimineerd of versterkt. Ik neem je mee door mijn smakenavontuur die dag.

Zuur
Van de twintig Barrels proeven we er vijftien. Vijf stuks slaan we over, voornamelijk doordat er in deze gevallen ongewenst contact is geweest met zuurstof waardoor (te) zure smaaktonen zijn ontstaan. Het is niet uitgesloten dat van deze zure variaties een blend op de fles gaat. Dit past prima in de hiervoor omschreven opkomst van zuurdere bieren.

Rook
We houden dan vijftien barrels over, waaruit we zelf via een spijkergat mogen tappen. Hierin zit het negen maanden gerijpte bier, dat nu ca. 13% alcohol bevat. De barrels zijn zowel peated (rokerig) als unpeated (niet rokerig). De rokerige smaak komt in sommige glazen enorm sterk terug en doen echt denken aan een whisky. Deze spreken mij erg aan omdat ik een glas single malt zeker kan waarderen. Dit zou een prima digestief kunnen zijn. Dat scheelt dan toch mooi zo’n 27% alcohol met een milde whisky. De vijf peated vaten zullen samen een mooie blend gaan brengen.

Fruit
De unpeated barrels geven een smaaktint die zich voornamelijk laat herkennen door smaken van zoethout, biscuit of fruit. Bij het fruit komt bij een enkel vat heel sterk een kersensmaak naar boven en de andere keer een smaak van banaan. Wat zou er gebeuren als je die bij elkaar gooit? Dat is precies waar de brouwers Steven en Bas van Gulpener de komende weken mee aan de slag gaan.

Houd ze in de gaten!
Ben jij door het bovenstaande nieuwgierig geworden? Houd dan Bierista.nl en de social media van Gulpener goed in de gaten voor het vervolg en het eindresultaat. Houd daarbij ook rekening dat de kans groot is dat een reisje naar het prachtige Heuvelland nodig is om deze barrel aged bieren te bemachtigen.

Maar goed, een kleine biertrip met samen mensen om je heen die je lief hebt is geen straf, toch?